Vodafone Türkiye, 5G ve fiber teknolojilerinin ülke iktisadına katkılarını tahlil etmek hedefiyle hazırladığı iki farklı çalışmanın sonuçlarını paylaştı.
Vodafone, Deloitte işbirliğiyle hazırladığı ‘Yeni Kuşak Kontağın Gücü: 5G Teknolojisinin Türkiye İçin Ekonomik ve Toplumsal Faydaları’ isimli çalışma ve Siyaset Tahlil Laboratuvarı (PAL) işbirliğiyle hazırladığı Tesir Tahlili Çalışmasıyla Türkiye’nin dijital haritasını çıkardı. 5G ve fiber teknolojilerinin ülke iktisadına katkılarını tahlil etmek gayesiyle yapılan çalışmaların sonuçları Vodafone Türkiye CEO’su Aksoy ve Vodafone Türkiye İcra Heyeti Lider Yardımcısı Hasan Süel’in iştirakiyle düzenlenen toplantıda paylaşıldı.
5 yılda 21 milyar TL’lik GSYH tesiri
- Vodafone’un Deloitte işbirliğiyle hazırladığı 5G ekonomik tesir tahliline nazaran, operatörlerin 5G ihalesinin akabinde 5 yıllık süreçte yapacağı yatırım ve hizmet harcamaları sonucu oluşacak GSYH tesiri 21 milyar TL olacak.
- Türkiye’de 5G teknolojileri ile sağlanan üretkenlik ve ekonomik aktivite artışı ile 15 yıllık teknolojik döngüde 1 trilyon TL’nin üzerinde gelir artışı oluşacağı kestirim ediliyor.
- Toplam tesir olarak bakıldığında, 5G teknolojisinin Türkiye’de hayata geçmesiyle 15 yılda 1 trilyon TL’yi aşan bir gelir artışı ve 479 milyar TL GSYH artışı bekleniyor.
- Tahlilde, 5G’den en çok faydalanacak dallar üretim, toptan ticaret ve perakende, ulaşım ve depolama, bilgi ve irtibat olarak sıralanıyor.
- Bu bölümlerde gerçekleşecek gelir artışlarının toplam tesirin yüzde 70’inden fazlasına denk geleceği öngörülüyor.
2023’te GSYH’de yüzde 1 büyüme bekleniyor
- Vodafone’un PAL iş birliğiyle hazırladığı tesir tahlili çalışmasına nazaran, fiber uzunluğundaki yüzde 10’luk artış GSYH’de yüzde 1,3’lük büyümeyi tetikliyor.
- Yapılan tahliller, yüksek süratli sabit genişbant abonesi olan firmaların verimliliğinin, bu hizmetlere abone olmayan firmalara nazaran daha yüksek olduğunu gösteriyor.
- Yeni yatırım ve kullanım trendleri ile devam edilirse, 2023’te işletmelerin lakin yüzde 64’ü süratli (30 mbps üstü) genişbant kullanabilecek.
- 2023’e kadar tüm işletmelere süratli genişbant erişimi sağlanabilirse, 2023 yılı GSYH’sinde yüzde 1’lik ek artış sağlanabilecek.
- Bu ek artış, 2023 GSYH varsayımlarına nazaran 8,1 milyar dolara denk geliyor.
- Lakin, geçtiğimiz süreçte 2023 gayelerine ulaşmak için gerekli yol kat edilemedi. Bu bilgi, kesimde yatırım ortamının önündeki manilerin ve zorlayıcı bürokratik süreçlerin iktisadın genelinde ortaya çıkardığı etkiyi açıkça gösteriyor.
- Bu nedenle, altyapı yatırımlarını ülke genelinde hızlandıracak ortak yatırıma dayalı modellerin geliştirilmesi, paylaşım süreçlerinin uygunlaştırılması ve perakende pazarda rekabetin güçlendirilmesi gerekiyor.
- Bu alandaki siyaset kararlarının dayanağıyla, fiber kablo uzunluğunu 4 kat artıracak yatırımlar ile 2030 yılına kadar her yıl GSYH’de yüzde 2,2 artış yakalanabilecek.
83 ülkede 209 operatör, 5G hizmetlerini başlattı
Araştırma sonuçlarına ait bilgi veren Aksoy, ekonomik kalkınma ve global rekabetin ortasında dijitalleşmenin bulunduğuna işaret ederek, dijital dönüşümün, iktisatların ve toplumların dayanıklılığı için en kıymetli öge olduğunu söyledi.
Dünyada 5G yatırımlarının süratle devam ettiğine dikkat çeken Aksoy, bugün 83 ülkede 209 operatörün 5G hizmetlerini başlattığını, 2021’in sonunda 521 milyon kullanıcıya ulaşan ve dünya nüfusunun yüzde 15’ini kapsayan 5G ağlarının 2027 sonunda yüzde 75’lik kapsama oranına sahip olmasının beklendiğini bildirdi.
5G teknolojisinin Türkiye’de hayata geçmesiyle 15 yılda 1 trilyon TL’yi aşkın gelir artışı ve 479 milyar TL GSYH artışı beklendiğini söyleyen Aksoy, “5G’nin 1 yıl gecikmesi ise 120 milyar TL’lik bir yarardan yoksun kalmak manasına geliyor. 5G ihalesinde bugünden hazırlıklar başlamalı, frekanslar tahsis edilmeli. 5G’de somut adımlara muhtaçlığımız var. Burada bir adım atılmayacaksa bölümün muhtaçlığı olan orta frekanslarda ihaleye çıkılarak, 5G’ye hazırlık sürecinde bu halde ilerlenebileceğini düşünüyoruz.” tabirlerini kullandı.
“5G’ye öncelik verilmeli”
Vodafone Türkiye İcra Heyeti Lider Yardımcısı Hasan Süel de 5G ve fiber teknolojilerinin dilek edilen ekonomik etkiyi ortaya çıkarabilmesi için atılması gereken siyaset adımlarına dikkat çekti.
Dijital iktisat çerçevesinde bilgi trafiğinin daima arttığını belirten Süel, şunları kaydetti: “Operatörler olarak, yaptığımız şebeke ve frekans yatırımlarıyla bu trafiğin aksamadan sürmesini sağlayan temel aktörler pozisyonundayız. Zorlayıcı makroekonomik şartlarda bu yatırımları sürdürebilmek için kesimde süregelen meselelerin çözülmesine ve yatırımları destekleyici siyasetlere gereksinim olduğunu düşünüyoruz. Dünyada 5G konusunda yatırımlar süratle devam ediyor ve görüyoruz ki kamu siyasetleri ile bu teknolojinin başarısı ortasında direkt bir alaka var. Dünyadaki uygulamalarda, Spektrum tahsislerinin vaktinde ve kâfi ölçüde planlanması, altyapı kurulumlarını hızlandıracak düzenleyici çerçevenin oluşturulması ve teşviklerle altyapının yaygınlaşması kritik siyaset adımları olarak öne çıkıyor. Ülke kaynaklarının daha verimli kullanılabilmesi için yeni teknolojilerden mümkün mertebe faydalanmak gerekiyor. Bu nedenle 4.5G’ye daha fazla yatırım yapmak yerine, dünyadaki eğilimi takip ederek daha verimli olan 5G’ye öncelik verilmesinin, buraya yatırım yapılmasının faydalı olacağını düşünüyoruz. Spektrum kaynaklarının yatırımı teşvik eden yetkilendirme süreçleri ile tahsis edilmesi çok kritik. Spektrum kaynaklarının asimetrik dağılımına sebep olan ve teknolojiye uzun vadeli yatırım yerine spektrum kaynağına ödenen bedellere odaklanan yetkilendirmelerin, dalın gelişimini ve teknolojilerin yaygınlaşmasını engellediğini dünya örneklerinde de görüyoruz. Bu doğrultuda pazarda aktif rekabetin sağlanması ve büyük yatırımların teşvik edilmesini sağlayacak siyasetler ile ülkemizin süratle yeni teknolojilerle buluşması sağlanmalı.”
“Lisans yenilemede makul şartlar sağlanmalı”
Taşınabilir elektronik haberleşme dalının öbür altyapı bölümleri üzere ağır sermaye yatırımı yapılması gereken bir bölüm olduğunu tabir eden Süel, altyapı kesimlerinde faaliyet gösteren yatırımcıların yatırım iştahının, öngörülen işletme mühleti ve belliliğe nazaran değişiklik gösterdiğini lisana getirdi. Süel, “Bu sebeple, lisans yenilemesine ait sürecin uygun şartlarla belirlenmesi bizim için değerli. Sona erecek olan imtiyazların yakın vakitte tıpkı limanlarda olduğu üzere devam eden öteki yetkilendirmeler dikkate alınarak, ihalesiz ve makul şartlarda uzatılmasının uygun olacağını düşünüyoruz.” dedi.
Süel, elektronik haberleşme kesimindeki özgürleşmenin başlangıcı üzerinden uzun yıllar geçmiş olmasına karşın bilhassa sabit genişbant hizmetleri açısından rekabetin geliştirilmesi muhtaçlığının devam ettiğini de aktardı.