Uluslararası Güç Ajansı (IEA) Lideri Fatih Birol, Sabancı Üniversitesi İstanbul Memleketler arası Güç ve İklim Merkezi tarafından ‘Enerji Güvenliği, Pak Güç ve Finansmanın Rolü’ başlığıyla düzenlenen konferansta, dünyanın küresel güç krizinin ortasında bulunduğunu söyledi.
Bu güç krizinden kısa bir müddette çıkılmasının mümkün görünmediğini belirten Birol, 23 Şubat prestijiyle dünyadaki güç sisteminin bir daha geri dönmemek üzere değiştiğini kaydetti. Birol, gelecek periyotta ticaret yollarının değişeceğini, güçte yeni iştiraklerin gündeme geleceğini, birtakım iştiraklerin biteceğini ve yeni teknolojilerin beklenmedik halde güçleneceğini anlattı.
“Kömüre yönelim artacak”
Birol, güçte bir savaş halinin olduğunu söz ederek, Avrupa’nın güç verimliliğini artırma, öbür doğal gaz kaynakları bulma ve kömür santrallerinin kullanımını artırma üzere adımlarının sorunu çözmede tam kâfi olamayacağını lisana getirdi.
Bu yüzden Avrupa ülkelerinin acil durumda hayata geçirilecek doğal gaz dağıtım kısıtlama planlarını hazırlaması gerektiğini vurgulayan Birol, “Bir yandan Avrupa Rusya’dan doğal gazı azaltmak için adımlar atarken, Rusya da Avrupa’ya doğal gaz ihracatını büsbütün kesebilir. Bu türlü bir mümkünlük bence masada duruyor. Güç ile jeopolitik her vakit için iç içedir ancak bu kadar iç içe olduğu bir periyot hatırlamıyorum.” dedi.
Birol, güç ve besin krizinin yanı sıra dünyanın karşı karşıya kaldığı bir başka krizin de iklim olduğunu anımsatarak, “İklim krizine neden olan kesimlerin başında güç geliyor. Dünyada iklim krizine neden olan emisyonun yüzde 80’i güç kesiminden geliyor.” diye konuştu.
Özellikle güç üretimde kömüre yönelimin artacağına işaret eden Birol, “2022’de dünyadaki kömür yatırımlarının yüzde 10 yükseleceğini görüyoruz. Yani 2 haneli bir artış kelam konusu ve gelecek yıllara baktığımız vakit bu artışın düşeceğine dair bir emare de yok.” değerlendirmesinde bulundu.
Öte yandan pak güç yatırımlarında da bu yıl yüzde 12’ye varan önemli bir büyüme görüldüğünü belirten Birol, “Şimdiye kadar olmamış bir şey. Bu yatırımlar 4 ana alandan geliyor. Birinci üç alan güneş ve rüzgar, güç verimliliği, bataryalar. Bu sene ABD başta olmak üzere batarya yatırımlarının ikiye katlanacağını görüyoruz. Dördüncüsü de elektrikli araçlar. Yaşadığımız güç krizi birçok pak ve muteber güç teknolojilerinde beklenmedik bir sıçramaya da yol açacak üzere.” dedi.
Elektrikli araçlarla ilgili de kıymetli gelişmelerin yaşandığını kaydeden Birol, “2019’da dünyada satılan her 100 araçtan 2’si elektrikli araçtı. Bu sene bizim beklentimiz her 100 araçtan 15’inin elektrikli araç olması. Yani yüzde 2’den 15’e çıkabilir. Bunun iki nedeni var. Birincisi maliyetlerin düşmesi, ikincisi teşvikler.” tabirlerini kullandı.
Enerji güvenliği gündemin en üst sırasında
Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Lideri Güler Sabancı da son periyotta global ve bölgesel gelişmelerle birlikte güç güvenliğinin dünya gündeminin en üst sırasında yer aldığını söyledi.
Sabancı, petrol, doğal gaz, elektrik, pak güç teknolojileri ve yakıt dalının tedarik zincirlerini kapsayan çok boyutlu bir güç güvenliği paradigmasıyla karşı karşıya olunduğunu belirterek, şunları kaydetti: “İklim güvenliği ve pak güç mevzularında gezegenimizin daha sürdürülebilir geleceğini temin etmek için kıymetli adımların kesintiye uğramaması gereken bir devirdeyiz. Daha sürdürülebilir bir gelecek için güç güvenliğini güçlendiren, pak güçte büyümeyi destekleyen bütüncül bir perspektif gerek. Verimliliği, rekabetçiliği, yenilikçi iş modellerini ve pak güç teknolojilerini odağına alan sürdürülebilir yatırım ve finansmanla büyümemiz gerekiyor.”