Suların durulmak bilmediği Orta Doğu’nun tüm dinler için kutsal toprakları, dünya tarihi boyunca nasıl savaş meydanı olduysa 21. yüzyılda da değişmeyerek yeniden insan yüreğinin almadığı, tüm dünyayı manen-madden etkileyen bir savaşa ne yazık ki tarihe not düşürüyor. Şiddetin her gün biraz katlanarak arttığı İsrail-Filistin gerginliği, artık yalnızca yüreklerimizi yaralamıyor, tıpkı vakitte pandemi sonrası enflasyonla çaba eden dünyanın yeni bir savaşı olarak da piyasalara tesir ediyor. Bitay Araştırma Departmanı, “Jeopolitik gerginliklerin Bitcoin’e etkisi” başlığı altında genel durum özeti ve 15 yıllık Bitcoin tarihinde dünya piyasalarını etkileyen savaşların ve Covid 19 pandemisinin Bitcoin’e tesirlerini kıymetlendirdi.
Jeopolitik ve global her bir potansiyel kriz finansal açıdan önemli riskler içerir, zira bu süreçler beraberinde finansal ve ekonomik meçhullüğü getirir. İnsanlar, tüketim alışkanlıklarını tıpkı formda devam ettiremez, tasarruf yapma eğilimleri artar. Özellikle 21. yüzyılda finansallaşan ve küreselleşen dünyada artık tasarrufların büyük çoğunluğu finansallaştı ve alternatif yeni yatırım eserlerine kaydı. Yakın devirde yaşanan tüm siyasi gerginliklere, savaşlara ve pandemiye tanıklık eden yatırım araçlarından çok genç lakin bir o kadar da tanınan yatırım aracı olan Bitcoin, birinci kullanımından bu yana birçok testten geçti. Yeniden bir imtihandan geçen Bitcoin, piyasalardan müspet ayrışarak inançlı liman algısı görüyor ve günbegün pahasını artırıyor. Pekala son yıllarda ani şok, savaş ve kriz ortamlarında Bitcoin kısa ve orta vadede bu duruma nasıl reaksiyon vermiş unsur husus göz atalım.
İsrail – Filistin Savaşı (Bitcoin 27.000$)
Belirsizliğin olduğu ve gerginliğin her gün tırmandığı İsrail – Filistin ortasındaki savaşta Bitcoin, çatışmaların birinci üç gününde bir ölçü geri çekildi. Akabinde %10’u aşan yükselişiyle Bitcoin, yaklaşık 15 gündür %5’e varan yükselişle seyrediyor. Likit bir varlık olan ve birçok krizi atlatan Bitcoin’in şoklara karşı direnci geçmişe kıyasla artarak yatırımcısı için inançlı liman oluyor.
Rusya – Ukrayna Savaşı (Bitcoin 37.000$)
2022 yılının şubat ayında başlayan bu savaş, piyasaların beklemediği tam bir “şok” durumuydu. Yugoslavya’nın bölünmesine sebep olan savaş sonrası Avrupa topraklarında gerçekleşen Rusya-Ukrayna savaşı tesir alanı ile beraberine getirdiği; göç, doğal gaz krizi, buğday krizi tesir alanı ile öncelikli Avrupa ülkelerini sonrasında ise dünyanın genelini etkiledi. O devirde Amerikan Merkez Bankası Fed’in pandeminin akabinde birinci sefer faiz artırımına hazırlanması sonrası güçlü bir baskı altında kalan Bitcoin, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal ettiği birinci gün olan 24 Şubat tarihinde %9’luk bir kayıp yaşadı. Lakin tıpkı gün toparlanan Bitcoin, savaş sürmesine karşın inançlı liman olarak algılandı ve 24 Şubat’tan itibaren bir ay sonrasına kadar %30’a varan bir yükseliş performansı gösterdi.
Covid-19 Pandemisi (Bitcoin 8.000$)
9 Mart 2020 tarihinde dünyayı kasıp kavurmaya başlayan Covid-19 virüsü tüm dünyada panik yaratmıştı, gündeme düşen imajlar, ülkelerden gelen haberler finans piyasalarında sert satışlara sebep olmuştu. Bitcoin birinci üç gün içinde %50’den fazla bedel kaybı yaşamıştı. Birinci Dünya Savaşı sonrasında görülen İspanyol gribinden bu yana dünyayı etkileyen bu kadar büyük bir salgın görülmemesi, enstitülerin mümkün kriz ve salgın senaryolarına karşın bertaraf edilememişti. Dünya genelinde kapanmaların akabinde devletler ve merkez bankaları ekonomik önlemler alarak krizin derinleşmenin önüne geçmeyi başardılar. Bitcoin de bu mühlet zarfında kayıplarını 1,5 ay üzere bir müddette geri almıştı. Sonrasında ise aylarca sürecek olan bir ralli yaşayarak %500’ün üzerinde bir fiyat hareketi gerçekleştirerek 15 yıllık tarihinin en yüksek değerlemesine ulaşmıştı.
ABD-Çin Ticaret Savaşı (Bitcoin 6.000$)
2018 ve 2019 yıllarında ABD ile Çin ortasında gerçekleşen ticaret savaşlarının Bitcoin’e tesiri öbür krizlere kıyasla daha uzun ve yıpratıcı bir süreç olarak tarihte yerini aldı. Ülke ekonomilerinin büyümeleri üzerinde negatif bir tesir yaratan, faiz ve vergi oranlarının üste çıkmasına sebep olan ve meçhullüğü artıran ticaret savaşları; o periyot günümüzdeki piyasa pahasına ve hacmine sahip olmayan Bitcoin’in fiyatını her ne kadar olumsuz etkilese de 4 ila 6 aylık bir müddetin akabinde güçlü yükselişler ile Bitcoin bu imtihanı da geride bırakmayı başarmıştı.
Sonuç olarak; sıhhat, ticaret yahut jeopolitik gerginlik ve çatışmalardan kaynaklanan her türlü risk piyasalar üzerinde birinci evrede baskı oluşturur. Bunun finansal piyasalara tesiri ise çok çeşitli faktörlere bağlıdır ve karmaşık formda gelişir. Fakat şoklar sindirildikten ve tesirleri tahlil edilebildikten sonra tarihî gerçekleşmelerin bize gösterdiği Bitcoin’in performansını kısa müddette toparladığı, vakit içerisinde düştüğü düzeyin de üzerine yükseldiği görülüyor. Bunun da en değerli sebebi kısa müddet içerisinde birçok krizi atlatan ve daima üstüne koyarak ilerleyen Bitcoin yatırımcılarının kriz idarelerini eskiye kıyasla daha profesyonelce yapmasının yanında, Bitcoin’in daha evvel olduğu üzere çok riskli bir yatırım aracından çok bir inançlı liman olarak görülmeye başlamasından kaynaklanmaktadır.
Yasal Uyarı
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy idare şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri ortasında imzalanacak yatırım danışmanlığı kontratı çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların ferdî görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, yalnızca burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
Bitay Araştırma
