ANKARA, 27 Nisan (Reuters) – Dolar/TL, ABD-Türkiye bağlarına yönelik telaşlar ve kurumsal döviz satışlarıyla dün 8.2800-8.4850 bandında sert dalgalı bir seyir izledi. ABD Merkez Bankası ve TCMB’nin enflasyon raporunun beklendiği haftada dün açıklanan kapanma kararının iktisada tesiri de izlenecek.
Dolar/TL, ABD ile ilgilere yönelik kaygılarla en son Mart ayı sonunda görülen 8.4850 düzeyine kadar yükseldi. TL emsal ülkeler ortasında en makûs performans gösteren para ünitesi olarak başladığı günü bu düzeyden gelen kıymetli kısmı kurumsal döviz satışlarının dayanağıyla kıymet yararı ile bitirdi. TL dün dolar karşısında %1.5’e yakın bedel yararı ile günü en çok kazanan gelişmekte olan para ünitesi olarak tamamladı.
Dolar/TL bu sabah da güne, dün gördüğü en düşük düzeylere yakın başladı. Dolar/TL TRYTOM=D3 saat 09.00’da 8.2725/8.2850 düzeyindeydi. Euro/TL dün 10.2248’e kadar yükseldikten sonra bu sabah tıpkı saatte 9.9886/10.0046, sepet bazında TL 9.1306/9.1448 seviyesindeydi.
Kapanma Kararının Tesiri İzleniyor
Türkiye olay sayılarını 5,000’in altına indirmek için Perşembe günü başlayacak yaklaşık üç hafta periyodik tam kapanmaya hazırlanırken, dün tespit edilen yeni koronavirüs hadise sayısı sonlu bir düşüşle 37,312’ye indi.
Sıhhat Bakanlığı datalarına nazaran dün 353 kişi daha hayatını kaybederken, arka arda 9 gündür ölenlerin sayısı 300 eşiğinin ve salgın devrinin en yüksek seviyesinde bulunuyor.
Kapanmadan imalat üretim ile ilgili dallar muaf tutuldu. Benzeri muafiyet daha evvel sınırlamaların hizmetler kesimlerine negatif yansıması olarak sonuçlanmış, imallatta birebir periyotta kuvvetli artışlar yaşanmıştı. Bu kapama ile iktisatta kıymetli bir döviz geliri yaratma potansiyeli bulunan turizm döneminin yakalanması da hedefleniyor.
Öte yandan hizmetler kesimi ve çalışanlarına ait nefatif tesirin geçmiş sınırlamalarda olduğu üzere belirginleşmesi bekleniyor. DEVA (IS:DEVA) Partisi Genel Lideri Ali Babacan, küçük işletmelerin, esnafın, yevmiye ile geçinenlerin üç hafta boyunca mağdur kalacaklarını vurgulayarak hükümetten hemen bir takviye paketi açıklamasını beklediklerini söyledi.
Global Piyasalar
Dolar Fed’in bu haftaki para siyaseti kararı öncesinde ABD Hazine tahvil getirilerindeki zayıf seyrin baskısıyla en önemli para üniteleri karşısında son haftaların en düşük düzeylerine yakın seyretti.
Fed’in yarın sona erecek iki günlük toplantısında para siyasetinde değişiklik yapılması beklenmiyor.
Lakin piyasa, şartların iyilemesinin gevşek para siyasetinin geri çekilmesini gerektirip gerektirmediğine dair sorularla müsabakası olası olan Fed Lideri Jerome Powell’ın açıklamalarını yakından izleyecek. Birçok analist Powell’ın bu hususta konuşmanın erken olduğunu söylemesini bekliyor. Bu durum da Hazine tahvil getirileri ve dolar üzerinde aşağı istikametli baskı oluşturabilir.
Erdoğan’ın ABD’ye Cevabı
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ABD Lideri Joe Biden’in 24 Nisan’da mesnetsiz ve hakikatlere karşıt sözler kullandığını söyledi. Biden ile Haziran’daki görüşmede iki ülke ortasındaki tüm mevzuları değerlendireceklerini belirten Erdoğan “yeni bir periyodun kapısını aralayacağımıza inanıyorum” dedi.
Erdoğan ABD ile bundan sonraki periyoda odaklanacaklarını belirtirken “aksi halde alakamızın 24 Nisan’da düştüğü düzeyin gerektirdiğini yapmaktan diğer yapacak bir şey kalmaz” dedi.
Piyasalarda ABD ile münasebetlerde bundan sonra Haziran ayındaki görüşme ve bu görüşme öncesi diplomasi trafiği izlenecek.
Lokal Döviz Satışları İzleniyor
Kısa mühlet evvel tek haftada 10 milyar dolar döviz satışı yapan lokallerin elinde hala 200 milyar doların üzerinde yabancı para ve altın cinsi mevduat bulunuyor. Bankacılar kurumsal tarafta satışların ay sonu vergi ödemeleri kaynaklı olduğunu varsayım ediyorlar.
Öte yandan bankacılar tüm lokallerde, gelinen tarihi düzeyleri kıymetlendirme, mevcut nakit akışı içindeki ödemeleri ve kredileri finanse etme kaynaklı bir ölçü TL’ye geçme eğilimi görüyorlar.
Reuters’ın görüşlerine başvurduğu altı işlemci de dün döviz süreçlerinde piyasanın olağan kuralları dışında bir faktör görmediklerini söylediler. Geçmiş devirde yapılan kamu kurumu kaynaklı döviz satışları 2020 Kasım başından beri görülmüyor.
Şubat ayında 300’ün altına kadar geriledikten sonra TCMB liderinin misyondan alınmasıyla Mart sonunda 500 baz puana yaklaşan Türkiye’nin 5 yıllık CDS‘i geçen hafta birinci kere 400 baz puanın altında indi. Lakin bu düşüş de süreksiz olurken CDS bu sabah saat 0855’te 427/433 düzeyinde.
Enflasyon Raporu Bekleniyor
TCMB’nin enflasyon raporu bu haftanın kalanında öne çıkan ön değerli gelişme olarak görülüyor. TCMB’nin %9,4 düzeyindeki yıl sonu kestirimini bariz formda yükseltmesi bekleniyor.
Yıl sonu enflasyon kestirimleri Reuters anketlerinde %12 düzeyinde şekillenirken, ekonomistler TL’deki son bedel kaybının yeni enflasyon baskısı yaratacağını bu nedenle yıl sonu kestirimini daha da üst revize edebileceklerini belirtiyorlar.
Global piyasalarda doların zayıf seyrine devam etmesi ve önümüzdeki devirde indirim beklentilerinin sürmesine karşın %19 düzeyindeki siyaset faizi TL’yi destekleyen ana ögeler olarak hala öne çıkıyor. Yeniden de birçok yabancı bankanın dolar/TL beklentisi yıl sonuna yanlışsız bedel kayıplarının belirginleşeceği senaryo içeriyor. Beklentiler ortasında dolar/TL için 9 hatta 10 düzeyine paha kaybı bulunuyor.
Öte yandan süreçlere geçen hafta kapanan ve kurucusunun yurtdışına gittiği açıklanan kripto para borsası Thodex akabinde Vebitcoin isimli bir kripto para borsası daha kapandı. İlgili sürece ait yeni düzenlemeler beklenirken süreç piyasada da izleniyor.