Kuşadası Limanı’na yaklaşırken heyecanlıyım. 3 gece, 4 gün sürecek Patmos’tan başlayıp Atina’ya varacak cruise çeşidim buradan yola çıkacak. Kuşadası kıyısında telaşsız bir kahvaltıdan sonra kısa bir sabah yürüyüşü yapıyorum. Akabinde pasaport denetimi için limana geçiyorum. Süreçler uzun sürmüyor, artık gemideyim. Kamaram deniz görüntülü, keyfim yerinde. Ege’nin mavi sularını yara yara ilerleyen tatil gemisinde adalardan kopup gelen rüzgârlar cildimi okşuyor. Derken Patmos’un boz ve kayalık kıyıları görüş alanıma giriyor.
Gezginimiz Melih Uslu, Patmos’da.
Sevgililer ve plajlar adası
On İki Adalar’ın (Dodekanez) kuzeyindeki bu sürprizli kara modülü, Osmanlı devrinde Batnoz olarak anılmış. Artık ismi Patmos, sakinliğiyle tanınıyor. Asıl cazibesi, kutsal yerlerinden ve çakıllı, berrak plajlarından geliyor. Son yıllarda sanattan ilham alan butik ikramlık dükkânları ve ada ruhunu yansıtan tavernalarıyla isminden kelam ettiren Patmos’ta karaya ayak basar basmaz vakit kaybetmeden gezmeye başlıyorum. Geminin hareket saati, 21.30. Yani neredeyse tüm gün buradayım. Evvel limanın çabucak gerisindeki sokakları geziyorum. Civarda, turkuaz ve beyaz renklerin hâkim olduğu kübik formdaki Kiklad mimarisinin izlerini sürmek mümkün. Tasarım olağanüstüsü kafelerden birinde buz üzere frappe’mi yudumladıktan sonra doruktaki kaleye gerçek uzanmak güzel fikir. Aziz Yuhanna’nın inzivaya çekilip İncil’in son kısmını yazdığına inanılan Apokalipse Manastırı’na gerçek tırmanmaya başlıyorum. Adanın ikonik imajını oluşturan kalenin eteklerinde, bir ikramlık eşya cennetinin ortasından geçiyorum. Biraz ileride, 11’inci yüzyıldan kalma surlardan içeri adım attığımda, mistik bir güçle karşılaşıyorum. Ortodoks Hristiyanların ikinci Kudüs addettiği Aziz Yuhanna Manastırı, dev bir şatoyu andıran kalenin dehlizlerinde gizli…
Edebi bir şenlik tadında
Sonraki sabah Girit ile tanışmam, hayatımın en hoş anlarından biri olsa gerek. Heraklion (Kandiye) Limanı’na yaklaşırken, işte karşımda tepeleri karla kaplı Psiloritis Dağı ve gerisinde sakladığı sayısız efsane ve hikâye… Ege Denizi’nin güney ucunda uzunluklu boyunca uzanan bu hoş adayı benim için özel kılan çok şey var. Nasıl olmasın! Bir edebiyatsever olarak kitaplarıyla beni büyüleyen Nikos Kazancakis ve unutulmaz karakteri Zorba’nın memleketi burası. Adada birinci ömür izleri, günümüzden 10 bin yıl öncesine uzanıyor. Dünyanın en eski mutfağının, Osmanlı Bektaşilerinin, dört asırlık ortak kültürel mirasın, hasretlerin, gözyaşının, aşkın ve isyanın adasındayım. Mübadeleyle yerlisini Anadolu’ya yollamak zorunda kalmış, suyun karşı kıyısından gelenlere de kucak açmış ancak o gün bugündür daima özlenmiş ve özletmiş bir diyar. Yunan adalarının en büyüğü olmasının ötesinde tahminen de en özgün olanı. Klasik Yunan ömür biçiminden çok farklı ve biricik…
Knossos Sarayı, Girit
Mitolojik ilahların davudi sesi Mikis Theodorakis’in Giritli olması, tesadüf olabilir mi sahi? Pekala ya Bob Dylan’ın özgürlük sığınağı olması… Knossos Sarayı’nı bana dayanılmaz ayrıntılarla anlatan mahallî rehber Yorgo (George) Papadopoulos’un söylediğine nazaran Theodorakis de Girit’e defnedilip ebedi uykusuna çekilmiş. Bütün bu ayrıntıları bilince Girit’i öteki türlü geziyor ve seviyor insan…
Adadaki birinci durağım, Avrupa’nın en eski uygarlığı olan Minos’un kalbi Knossos Sarayı. Üretimi, MÖ 1900’lerin başına tarihleniyor. Saray, bilhassa kırmızı ve turuncu renkli sütunları, mavi ve sarı renkli duvarlarıyla son derece etkileyici. Minos devrinin tipik freskleri ve saray ahalisini sembolize eden duvar fotoğraflarıysa tam 4 bin yıllık geçmişleriyle sözün tam manasıyla büyüleyici.
Biraz da kentteki Osmanlı mirasının izlerini takip etmek üzere kent merkezine iniyorum. Çarşıda çabucak her şey tanıdık. Lokumlar, otantik lambalar, kemençeler, el imali bıçaklar, dokumalar, samimi yüzler… Fiyatlar turistik Yunan adalarına kıyasla çok daha ekonomik. Türkiye’den geldiğimi söylediğim insanların coşkusu yüzlerinden okunuyor. Çarşı caddesinin ucundaki Osmanlı çeşmesi, bütün zarafetiyle geçmişi yaşatıyor. Denize yanlışsız uzanan caddenin üzerindeki tarihi kilise, eski bir Osmanlı mescidinden dönüştürülmüş.
Patmos’ta Jimmy’s Balcony Tavernası’nın kızarmış karidesi.
Artık mola zamanı! Lions Meydanı’ndaki kafe pastanelerin birinde Yunan kahvesi eşliğinde adanın tipik tatlısı bougatsa’nın (ince hamur katmanları ortasında tuzsuz köy peyniri) tadına bakıyorum. Ada mutfağının başrol oyuncularına gelince… Yeni avlanmış ahtapotlar kurutuluyor, sonra zeytinyağı ve kekik eşliğinde servis ediliyor. Ayrıyeten kabak böreği, zeytinyağlı kereviz, nohut ekmeği, ada tavşanı, keçi ve oğlak eti, ıspanaklı fasulye, enginarlı pilav, bamyalı piliç, bademli kurabiye, pekmezli incir tatlısı, keçi peynirli ve ballı çörek, adanın sevilen lezzetlerinden birkaçı. Damakları çatlatan bütün bu lezzetleri görünce Giritlilerin neden hem uzun ömürlü hem de sevinçli olduğunu anlamak da sıkıntı olmuyor. Hareket saatine yakın gemiye gerçek giderken “Hoşça kal Girit, o denli güzelsin ki seni çok özleyeceğim, bir gün kesinlikle tekrar geleceğim” diyorum içimden…
Akropol, Atina
Dev kraterin yamaçları
Kayalıkların üzerinden denize dökülüyormuş hissi uyandıran havuzlu butik oteller, begonvillerle süslü daracık geçitler, merdivenlerle birbirine bağlanan konutlar ve romantik günbatımları… İşte Santorini’nin özeti. Kiklad kümesine bağlı adaların en hoşlarından biri olan Santorini’de yerleşim, dev bir krater çemberinin yamaçları üzerinde gelişmiş. 18’inci yüzyıldan beri adanın başşehri olan Fira ise kesme şeker görünümlü bembeyaz meskenleri ve mavi kubbeli kiliseleriyle ünlü. 17’nci ve 18’inci yüzyıllardaki gösterişli ada mimarisini yansıtan, restore edilmiş malikâneleri görmek için Nomikou ve Erythrou Stavrou bölgelerine uzanmalısınız. Başşehrin 12 kilometre güneybatısında ortaya çıkarılan 3 bin 500 yıllık Akrotiri kenti, Yunan adalarındaki en kıymetli arkeolojik bölgelerden biri. Adanın kuzey ucunda, kayalara yaslanmış pastel renkli yapılarıyla göz dolduran Oia kasabasıysa unutulmaz bir Santorini gezisini taçlandırıyor.
Final çeşidi süratli bir Atina
Yunan adaları tıbbımızın finalinden evvel Atina’ya uğruyoruz. Başşehrin üç büyük limanından biri olan Lavrion, Atina’ya yaklaşık bir saat arada, antik bir yerleşimin kıyısında. Atina’da Akropolis’e uğrayıp hızlandırılmış bir kent gezisi yaptıktan sonra, benim için en heyecan verici anlardan birine geliyor sıra: Monastiraki’nin dükkânlar, kafeler ve lokantalarla dolu iştah açıcı sokaklarında plak avına çıkmak. Süratli hızlı gezip ödülümü alıyorum. Yıllardır hayalini kurduğum plakları, koleksiyonuma kazandırmanın mutluluğuyla çıkıyorum dönüş yoluna…