Pandemi ve Rusya-Ukrayna savaşı sonrasında global bazda artan enflasyona karşı yatırımcıların getiri arayışı sürüyor. Bu sebepten ötürü yatırımcının borsaya olan ilgisi artarken, halka arz yoluyla finansman arayışındaki şirketler de bu yönelişi destekliyor.
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) bilgilerine nazaran, 2021’in Eylül ayında 6.1 trilyon lira olan yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıkları, 2023’ün tıpkı devrinde yüzde 24.4 büyüme ile 21 trilyon liranın üzerine çıktı. Bu müddet zarfında pay senetlerinin portföy büyüklüğü yüzde 640 artarak yaklaşık 7.5 kat artışla 402.5 milyar liradan 2 trilyon 979 milyar liraya ulaştı. Pay senetlerinin finansal varlıklar içindeki hissesi da yüzde 6.6’dan 14.1’e yükseldi.
EKİM AYINDA TARİHİ TEPE GÖRÜLDÜ
Bu büyümeye paralel olarak, Borsa İstanbul’a olan yatırımcı ilgisi de arttı. Merkezi Kayıt Kuruluşu bilgilerine nazaran, 13 Ekim 2023 prestijiyle yatırımcı sayısı 7 milyon 870 binle tarihi bir doruğa ulaştı. Yatırımcı sayısı, 26 Mayıs’taki 4 milyon 642 bin bireyden yüzde 70 artış gösterdi. 2022 sonunda 3 milyon 794 bin olan sayıya nazaran ise yatırımcı sayısındaki artış yüzde 107 oldu.
HALKA ARZLARDA REKOR RAKAMLAR
Aynı vakitte, şirketler halka arz yoluyla finansman arayışında bulunmaya devam ediyor. Bu hafta, TAB Besin ve Vera Konsept GYO üzere şirketlerin halka arzı tamamlanacak. 2019’dan bu yana halka açılan şirket sayısı 149’a ulaşırken, bu halka arzlarla toplamda 100.4 milyar TL kaynak sağlandı. 2021’de şirket sayısında kırılan rekor bu yıl aşılması bekleniyor ve şimdiden finansman kaynaklarında tepe yaşanmış durumda.
DÖVİZ HESAPLARINDA DÜŞÜŞ
Sabah’tan Oktay Özdabakoğlu’nun hususla ilgili haberine nazaran son iki yılda, yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıkları içinde bilhassa Türk Lirası cinsi yatırım araçlarına yönelik bir geçiş gözlemleniyor. Eylül sonu prestijiyle TL mevduatlar yüzde 323 artarak 7 trilyon 578 milyar liraya ulaştı, tıpkı periyotta döviz hesapları yüzde 131 artarak 4.7 trilyon liraya yükseldi. TL mevduatların finansal varlıklar içindeki hissesi yüzde 29.3’ten 36.1’e çıktı, döviz hesaplarının hissesi ise yüzde 33.4’ten 22.4’e düştü.
Devlet İç Borçlanma Senetleri’nin (DİBS) finansal varlıklar içindeki hissesi yüzde 18’e gerilerken, eurobond portföyü yüzde 296 büyüme ile 1.3 trilyon lirayı aştı. Özel bölüm eurobondları yüzde 225 büyüme ile 373.9 milyar liraya ulaştı, eurobondların finansal varlıklar içindeki hissesi ise yüzde 7.2’den 7.9’a yükseldi.
PARA ANALİZ