Yeni haftaya sürpriz bir haber ile başlıyoruz. Suudi Arabistan ve öbür OPEC+ petrol üreticileri, hafta sonu, Mayıs ayından geçerli olacak biçimde sürpriz bir atak ile, günde yaklaşık 1,16 milyon varil petrol üretimi kesintisi kararı aldı. Karar sonrası birinci reaksiyon olarak Brent cinsi ham petrolün varil fiyatı %8,3 yükseliş kaydederek 86 dolar düzeyine kadar yükseldi.
Hatırlanacağı üzere, geçen ay, global bir bankacılık krizinin yarattığı kaygı ve beraberinde bankalara uygulanacak gerilim testleri ile kredi musluklarının kısılacağı beklentisi ile talebin tabana vuracağı korkularının gölgesinde Brent cinsi ham petrolün varil fiyatı 70 dolar düzeyine kadar gerileyerek son 15 ayın en düşük düzeyini test etmişti.
OPEC+ kararının, Cuma günü merakla beklenen FED’in favori enflasyon göstergesi olan PCE’nin (Kişisel Tüketim ve Harcama) ABD’de fiyat bilgilerindeki yavaşlamanın piyasa optimistliğini artırmasından yalnızca birkaç gün sonra gelmesi de piyasaların moralini daha da bozdu.
OPEC+ kararı sonrası ABD bu hameyi ‘tavsiye edilmez’ olarak nitelendirirken, girdi maliyeti olan petrolün ani bir formda yükselmesi -neredeyse son 10 günde 16 dolar birden arttı- fiyatlarda da ‘ani’ bir artışa neden olacağını iddia ediyoruz. Global mali piyasaların reaksiyonu de hâliyle bu doğrultuda oldu. Haftanın olumsuz bir eğilimle başladığını not etmek gerekiyor. Risk iştahın süratli bir halde azalması ile dolar bedel kazanırken, 1,09 düzeyinin üzerini geçen hafta test eden EURUSD paritesi 1,08 düzeyinin; Bitcoin ise 28bin dolar düzeyinin altına indi!
OPEC+’nın moral bozan atılımı akabinde altının ons fiyatı da misal bir biçimde 1,950 dolar düzeyine kadar geriledi. Altın cephesinde teknik mânâda yorulma emraleri görüyoruz. Küçük kardeş gümüş ise geride bıraktığımız hafta, haftalar evvel ön plana çıkardığımız 24 dolar düzeyini test etmesi ardında (teknik beklentimiz gerçekleşti) olumsuz hava ile 23,50 dolar düzeyine geri çekildi.
Türkiye cephesinde ise faiz karmaşasının hükümran olduğu bir haftayı daha geride bıraktık. Hazine takviyeli Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) hesaplarında faiz tavanı kaldırılması akabinde KKM faizleri de %30’lar düzeyine yükselirken, TCMB’nin %8,5 olan siyaset faizi ile piyasa faizleri ortasındaki uçurumun da her geçen gün daha da açılmaya başladığını not etmek gerekiyor. Hâliyle, çift başlı bir faiz piyasası, özgür piyasa prensipleri ile uyumsuz bir görünüm sergilerken, emsal bir anomali döviz piyasasında da oluşmaya başladı. USDTRY kuru yavaşlatılmış çekimde (bankalararası piyasada) 19,20 düzeyine yükselirken, hür piyasada ise 19,45 düzeylerinden süreç görüyor.
Dövize olan talebi ithalat sayılarının da körüklediği aşikâr. Cuma günü açıklanan Şubat ayı resmî dış ticaret bilgilerine nazaran dış ticaret açığı %51,4 artışla 12,1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu sayı Şubat ayları özelinde rekor! İhracat 18,6 milyar dolar, ithalat ise 30,7 milyar dolar ile sürdürülemez bir tabloya işaret ederken, TL’nin de ne kadar aslında bedelli olduğunu gösteriyor! Uygulanan yanlışlı siyasetlere paralel, dış ticaret fazlası verileceği sloganı ile yola çıkılırken, her ay dış ticaret açığı rekoru kırılması da kendi içinde döviz talebi yaratarak aslında hayli hassas ve kırılgan olan merkez bankası rezervleri üzerinde ek baskı kuruyor!
Kredi derecelendirme kuruluşu S&P, Cuma gecesi, Türkiye’nin notunu sabit tutarken, sürpriz bir kararla not görünümünü durağandan aksiye çekti. Bu atak bir sonraki adımın not indirimi olacağı manasını taşıdığını not edelim.
Yeni gün başlangıcında, Asya piyasalarında karmaşık bir ruh hâli var. Çin’in fabrika faaliyetindeki büyüme Mart ayında dururken, gösterge endeks Tokyo borsası YEN’in bedel kaybetmesi ile sonlu da olsa yükseldi. Yeni ayın birinci iş gününde imalat sanayi PMI bilgileri, data takviminin genelini süslüyor. TSİ10:00’da TÜİK resmî enflasyon datalarını açıklayacak. Reuters datalarına nazaran Mart ayında TÜFE’nin aylık %2,85 yıllık olarak da %51,33 düzeyine taşınması bekleniyor. Cuma günü ise her ayın birinci Cuması olduğu üzere ABD’de açıklanacak istihdam raporu kritik ehemmiyetle takip edilecektir.
iktisatbank.com
