Ülke genelinde belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatları ocak-martta geçen yılının tıpkı periyoduna nazaran bina sayısı bazında yüzde 131.8 arttı. Bu periyotta ruhsat verilen binalar içinde müstakil yapıların sayısının artması da dikkat çekti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerine nazaran yılın birinci 3 ayında geçen yılın tıpkı periyoduna kıyasla belediyeler tarafından yapı ruhsatı verilen bina sayısı yüzde 131.8, bunların yüzölçümü yüzde 87.5, kıymeti yüzde 144.3, daire sayısı yüzde 105.6 arttı. Kelam konusu periyotta yapı ruhsatı verilen binaların toplam yüzölçümü 33.2 milyon metrekare oldu. Bunun 19.5 milyon metrekaresi konut, 7.5 milyon metrekaresi konut dışı alanlar ve 6.3 milyon metrekaresi ortak kullanım alanları olarak kayıtlara geçti. Öte yandan belediyeler tarafından verilen yapı kullanma müsaade evraklarında (iskan) ise bina sayısı yılın birinci 3 ayında, bir evvelki yılın birebir devrine kıyasla yüzde 12.5, yüzölçümü yüzde 4.4, bedeli yüzde 34.5, daire sayısı yüzde 2.1 artış kaydetti.
YENİ KONUT TALEBİ
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Lideri Altan Elmas, 2019 ve 2020 birinci çeyrekte üretimin az olduğunu bu nedenle baz tesiri yaşandığını söyledi. Bununla birlikte stokların azaldığını ve piyasada yeni konut talebinin arttığını belirten Altan Elmas, “Salgın tüm bölümleri olduğu üzere inşaatı da etkiledi. Mart ayında atılan olağanlaşma adımları sonrasında ruhsat müracaatları artış gösterdi” dedi. Yeni inşaatlardaki maliyet artışına dikkat çeken Elmas, “Mart ayında tonu 5 bin 800 lira olan demir bugün 7 bin 450 lira. Yeni üretilen konutların maliyeti bitenlerden ortalama yüzde 40 fazla. Maliyet artışı fiyatlara yansıyınca satış üzerinde baskı oluşacak” dedi.
MÜSTAKİL MESKENLERİN SAYISI ARTTI
Yılın birinci 3 ayında ruhsat verilen yapıların özelliklerine bakıldığında salgının tesiri ile müstakil konutlara ilginin artması dikkat çekti. 2021 yılının birinci üç ayında kullanma maksadına nazaran 23.8 milyon metrekare ile en yüksek hisseye iki ve daha fazla daireli ikamet emelli binalar sahip oldu. Bunu 2.4 milyon metrekare ile ‘bir daireli ikamet emelli binalar’ izledi. Ruhsat verilen 1 daireli binaların geçen yılın tıpkı devrinde yüzölçümü 732 bin metrekareydi. Geçen yıl ocak-martta ruhsat verilen 1 daireli bina sayısı 3 bin 834’ken, bu yıl 11 bin 572 oldu. Tüm ruhsat verilen yapılar içinde tek daireli yapıların hissesi geçen yılın birinci çeyreğinde yüzde 4.2 olurken, ocak-mart 2021’de yüzde 7.1’e çıktı.
PROJELER RAFTAN İNİYOR
Bir müddettir beklemede olan konut üreticilerinin harekete geçtiğini belirten İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Lideri Nazmi Durbakayım, “Bekleyen projeler raflardan inmeye başlıyor. Bunda stokların erimesinin de tesiri büyük. Kusurlu lokasyonda ve yanlışlı fiyatlı projeler var fakat bu stok değil, satılmayan talep görmeyen işler. Gerçek pozisyondaki gerçek projede stoklar önemli oranda eridi. Bu da yeni yatırımların hasebiyle yeni ruhsatların önünü açtı. Önümüzdeki günlerde dövizden mevduattan kazanan tekrar gayrimenkule yönelecek” dedi. Pandemiden birçok dalda olduğu üzere inşaat kesiminin de ziyan gördüğünü lisana getiren Durbakayım, “Sektörde faaliyet gösteren firmalar, bozulan nakit akış istikrarları nedeniyle vergi ve sigorta ödemelerini yapamaz hale gelmiş, bu periyotta mali tablolarının da istikrarı bozulmuştur. Bu üzere durumlarda devletimizin tekrar devreye girerek, dalları ve ekonomiyi dayanak desteklediğini biliyoruz. Son üç yıldır arka arda gelen ve pandemi krizlerin yarattığı ekonomik tahribatı onarmak için tekrar bu türlü bir takviye bekliyoruz. Lakin vergisel ve muhasebesel düzenlemelerle nefes alabiliriz” halinde konuştu.