Esra ÖZARFAT
Türkiye Kurumsal İdare Derneği’nin (TKYD) DÜNYA gazetesi işbirliği ile düzenlediği Anadolu Buluşmaları’nın Bursa ayağı, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) konut sahipliğinde yapıldı. DÜNYA gazetesi Üst Yöneticisi Hakan Güldağ’ın moderatörlüğünü yaptığı “Neden Kurumsal İdare?” başlıklı panelde, TKYD Lideri Dr. Tamer Latife, İnci Holding İdare Şurası Üyesi Perihan İnci ile Coşkunöz Holding İdare Şurası Üyesi Aptullah Saner konuşmacı olarak yer aldı.
Panelin açılışında konuşan TKYD Lideri Dr. Tamer Latife, ‘adillik, şeff afl ık, hesap verebilirlik ve sorumluluk’ prensipleri üzerine inşa edilen kurumsal idare anlayışının tesir ettiği tüm alanlarda yol gösterici olma misyonunu taşıdığını söyledi. Latife, dünyada ve Türkiye’de yaşanan son gelişmelerin kurumsal idare kavramının ülkelerin ve kurumların toplumsal, toplumsal ve ekonomik alanda rekabetçiliğini devam ettirebilmeleri ve geliştirebilmeleri için hayati bir kavram olduğunu ortaya koyduğunu tabir etti. Yaşanan çağı riskler ve fırsatlar çağı olarak kıymetlendiren Tamer Latife, “Dünya hükümran ekonomileri bize tek alternatif olarak sunulan küreselleşme kavramından süratle uzaklaşmakta, bölgesel ve siyasi yeni bir sisteme yanlışsız evriliyor. İnsanların devletlerden ve çalıştığı kurumlardan beklentileri bu yüzyılın trendleriyle şekillenen yeni ve farklı pahalar üzerinden farklılaşıyor. Bu değişimi gerçek anlayan ve süratli ahenk sağlayan devletler ve kurumlar riskleri fırsata çevirmekte rakiplerine nazaran çok daha avantajlı pozisyonda olacaktır. Bu dönüşümden en büyük yarar ile çıkabilmek için meselelere bakışımızda ve iş yapma formlarımızda yapısal değişimleri gerçekleştirmek zorundayız” diye konuştu.
“İyi idare uygun yatırım çeker”
Geleneksel büyüme modelleriyle bu süreçten çıkmanın mümkün olmayacağını tabir eden Latife, Türkiye’nin teknoloji, yeşil iktisat, inovasyon dayanaklı üretime, çağın gerçekleri ile donanmış insan kaynağına ve bilgi üzerine inşa edilmiş, gücünü kurumsal idare prensiplerinden alan yeni, yaratıcı ve uygulanabilir stratejilere ve büyüme modellerine muhtaçlığı olduğunu söyledi. Latife, “Yaşadığımız birçok sorunun temelinde sistem meşakkati var. Artık sistemlerin ön plana çıktığı, hesap verebilir, sorgulanabilir, adil ve şeff af iş yapma modellerinin oluşturulmasını garanti altına alacak anlayışın yerleştiği, bireylerden çok sistemlerin konuşulduğu bir anlayışı odağımıza almak zorundayız. Aksi halde dönüşüm sürecinin kazananlarından olma talihimizi azaltmış olacağız” değerlendirmesini yaptı. Latife, bağımsız idare konseyi üyeliği uygulamalarının devrin muhtaçlıkları doğrultusunda tekrar ele alınması gerektiğini belirterek, “İyi idare güzel yatırım çeker. Şirketlerin daha uzun ömürlü olabilmeleri, rekabet edebilmeleri, sürdürülebilir yapılar olabilmeleri ne kadar kurumsal idareye sahip olduklarıyla temaslı. Şirketlerimizi kurumsal idare uygulamalarını hayata geçirerek müdafaaya almak zorundayız” dedi.
Tamer Latife kurumsallaşmak isteyen firmalara şu tavsiyelerde bulundu: “Kurumsallaşma yoluna çıkarken aile içi konsensüs sağlanmalı, ufak modüllere bölerek dönüşümü vakte yaymalı, başarılı ve başarısız örnekleri yeterli analiz edilmeli, aile ile şirket ortasındaki istikrar kurulabilmeli.”
“Bugün ölürsem ne olur diye sorulmalı”
Ülkelerde ve şirketlerde itimat ortamı sağlanması halinde tüm paydaşlarla ilerleme sağlandığına dikkat çeken İnci Holding İdare Heyeti Üyesi Perihan İnci, “Yönetim heyetlerinin mümkün olduğu kadar farklı yapılardan oluşması ve çeşitlilik içermesi epey değerli. Tıpkı vakitte Türk iş dünyasının da çok çevik olduğunu düşünüyorum. Dijital dünyanın getirdiği yeniliklerle iş yapış formlarımız daha kolay hale gelebilir” dedi. Tavsiyelerde de bulunan İnci, işin başındaki bireylerin kendilerine “Bugün ölürsem ne olur?” sorusunu sıkça sorması, her şeyin kanuna uygun yapılıp yapılmadığının denetim edilmesi gerektiğini kaydetti. Perihan İnci, her aile şirketinin kendi dinamiklerine nazaran kurumsallaşabileceğine dikkat çekti.
“Gidilecek yol muhakkaktır, rotalar değişebilir”
Coşkunöz Holding İdare Heyeti Üyesi Aptullah Saner de, yaşanan süratli dijital dönüşüm içinde şirketlerin ayakta kalabilmek için uzaktan yönetilebilen, gerçek vakitli bilgilerle çalışabilen, kanunlara ve regülasyonlara uyumlu yapılar haline gelmesi gerektiğine işaret etti. İdare şuralarında sürdürülebilir yapıların kurulmasının değerine vurgu yapan Saner, kontrollerin bağımsız üyeler tarafından yapılması halinde faal ve şeffaf bir kontrol sağlanabileceğini söyledi. Aptullah Saner, “Vizyon net konduysa gidilecek yol belirlidir lakin rotalar değişebilir. Kurucunun bu işe liderlik yapması ve kendinden sonrasını da planlaması gerek. Ayrıyeten firmalar bu bahiste danışmanlık almalı” değerlendirmesini yaptı.
Dördüncü nesle geçen şirketlerin sayısı yüzde 2
Açılışta kelam alan BTSO İdare Şurası Üyesi Aytuğ Onur, Türkiye’de konseyi şirketlerin yüzde 96’sını, KOBİ’lerin ise yüzde 99’unu aile şirketlerinin oluşturduğuna, bu şirketlerin ulusal gelire katkısının ise yüzde 90’ın üzerinde olduğuna işaret etti. Onur, “Güçlü yanlarına karşın bu tıp işletmelerin idaresi ülkemizin en değerli sıkıntıları ortasındadır. Bugün aile işletmelerimizin yüzde 30’u ikinci, yüzde 12’si üçüncü nesle ulaşırken, yüzde 3’ü dördüncü nesil temsilcileri tarafından yönetilmektedir. Bir öteki sözle dördüncü jenerasyona geçiş yapan şirketlerimizin sayısı yüzde 2 düzeyindedir. Bugün 30-35 yıl ortasında ömür biçilen aile şirketlerimizin yapılandırılmasında, idare formlarını güncellemede, kurumsal idareye geçiş etaplarında ve güzel idare uygulamalarında önemli meselelerle karşılaşmaktayız. Bu sıkıntılar dünya ile rekabet edebilecek şirketler yahut markalar çıkarmak konusunda da önümüzde değerli bir pürüz olarak durmaktadır” dedi.