AFP’nin geçtiği son dakika bilgisine nazaran ABD Yüksek Mahkemesi bayanların kürtaj hakkını teminat altına alan 1973 tarihli “Roe-Wade kararını” iptal etti.
BIDEN REAKSİYON GÖSTERMİŞTİ
ABD Lideri Joe Biden, ‘Roe-Wade davası’ olarak bilinen ve kürtajın anayasal hak olmasının temel desteğini oluşturan 1973 tarihli emsal karardan dönülmesi için hazırlanan taslağa reaksiyon göstererek “Kadınların seçme hakkının temel bir hak olduğuna inanıyorum” demişti.
ROE-WADE KARARI NEDİR?
2019’da ABD’de 630 bin kürtaj yapıldığı kayıtlara geçti. Bu data, 2010’a nazaran yüzde 18 düşüş olduğunu gösteriyor. 20’li yaşlardaki bayanlar, 2019’daki kürtaj süreçlerinin yüzde 57’sini oluşturuyor.
1969 yılında, 25 yaşındaki Norma McCorvey, “Jane Roe” takma ismiyle kürtajı hata kapsamına alan kanunlara karşı Teksas eyaletinde dava açtı. Teksas kürtajı, şayet annenin hayatı tehlike altında değilse, yasak kapsamına alıyordu. Dallas bölge savcısı Henry Wade, bu davada kürtaj tersi maddeyi savunan taraftaydı.
“Jane Roe” takma ismini kullanan McCorvey, üçüncü çocuğuna gebeydi ve bu çocuğun tecavüz sonucu olduğunu savunuyordu. Lakin davası reddedildi ve çocuğu doğurmak zorunda kaldı.
1973 yılında bu dava ve Georgia eyaletindeki bir öteki bayanın davaları, ABD Yüksek Mahkemesi’ne taşındı. İki eyaletteki kürtaj maddelerinin, ABD Anayasası’na ters olarak, bayanların şahsî haklarını ihlal ettiği savunuluyordu. Yüksek Mahkeme kararı, 7’ye karşı 2 ile bayanların lehine çıktı.
Hakimler, bayanların hamileliklerini sonlandırma haklarının ABD Anayasası ile garanti altında olduğu sonucunu açıkladı. Dava birinci üç ay sistemi olarak isimlendirilen durumu oluşturdu.
Buna nazaran; Amerika’daki bayanların, birinci üç ayında hamileliklerini sonlandırma konusunda mutlak hakkı bulunuyor. İkinci üç aylık periyotta ise kimi eyalet sınırlamaları devreye girebiliyor. Son üç ayda ise eyaletler kürtajı, cenin anne karnı dışında hayatta kalabilecek büyüklüğe yaklaştığı için, sınırlayabiliyor ya da yasaklayabiliyor.
‘Roe Wade’e karşı’ ismiyle anılan kararla bayanlar, kendi hayatlarını tehdit eden bir durum olması durumunda, rastgele bir yasal sınırlama olmadan hamileliklerini sonlandırabiliyor.
