Merve YİĞİTCAN
İhracatçının uygun maliyeti nedeniyle sıklıkla başvurduğu reeskont kredileri yaklaşık 1 5 aydır kullanılamıyor İstanbul travestileri DÜNYA nın edindiği bilgilere nazaran kasım ayından bu yana aralıklarla kapanan sistemden son haftalarda hiç kredi kullanılamazken TL reeskont kredisi kullanımına getirilen yüzde 40 artı yüzde 30 ihracat gelirini bozma İzmir travestileri mecburiliği ile bir ay döviz almama taahhüdünün ihracatçının reeskont talebini düşürdüğü öğrenildi Meşakkatin yalnızca TL reeskontta değil döviz reeskont kredilerinde de yaşandığı belirtilirken Merkez Bankası nın kaynak kasveti nedeniyle reeskontta Kadıköy travestileri elini sıkı tuttuğu tez ediliyor
Mal ve döviz kazandırıcı hizmet ihracatında bulunan firmalara Merkez Bankası nca Türk Eximbank a tanınan limit çerçevesinde kullandırılan reeskont kredileri piyasa faizlerine nazaran düşük oranları Kartal travestileri hasebiyle cazip görülüyordu Lakin TL reeskont kredisi kullanımına getirilen yeni şartlar kredinin cazibesini yitirmesine neden oldu Haziran ayında Merkez Bankası bir karar alarak reeskont kredisi kullanmak için daha evvel döviz Kemer travestileri gelirinin yüzde 40 ını Merkez Bankası na satma mecburiliği olan ihracatçılara buna ek olarak döviz gelirinin yüzde 30 unu da bankalara satma zaruriliği ile satışı izleyen bir aylık devirde de döviz almama taahhüdü getirmişti İhracatçıların reaksiyonunu çeken yeni şartların talebi de etkilediği öğrenildi Bankacılık kaynaklarından edinilen bilgiye nazaran geçmişte sıklıkla reeskont kredisi kullanan ihracatçıların getirilen son şartlardan sonra yeni kredi talepleri de azaldı Bununla birlikte sistemden mayıs ayının sonlarından bu yana TL reeskont kredisi kullanamadıklarını söyleyen ihracatçılar yeni şartlara karşın sistemin hala reeskont kredisi kullandırmaması nedeniyle finansman dertlerinin daha da ağırlaştığını lisana getiriyor
İhracatçı KOBİ ler için sorun büyük
Reeskontta yaşanan aksaklıklarla ilgili olarak DÜNYA ya konuşan kaynaklar Merkez Bankası nın kaynak ıstırabı nedeniyle kredi kullandırımında sorun yaşadığını lisana getiriyor Kaynak zahmetinin en değerli göstergelerinden biri olarak da bankacılık bölümünde nisan ayında yüzde 95 lere kadar düşen kredi mevduat oranı gösteriliyor Düşen kredi mevduat oranlarının dış kaynak girişleriyle telafi edilemediğini bu nedenle Türkiye nin gerçek kesime kredi sağlayabileceği finansmanının azaldığını belirten kaynaklar TL kredilerde yaşanan bu üzere aksamaların bilhassa döviz yerine TL reeskont tercih eden ihracatçı KOBİ ler için büyük sıkıntılar oluşturabileceği ihtarında bulunuyor
Veriler sınırlamayı işaret ediyor
Merkez Bankası bilgilerine nazaran mayıs ayı itibariyle 2022 sonunda reeskont kredilerinden döviz rezervlerine 18 9 milyar dolarlık katkı gerçekleşmesi bekleniyor Şu haliyle bu sayı 2021 deki gerçekleşmeye nazaran 2 milyar dolar 2020 ye nazaran de 4 milyar dolarlık düşüşü söz ediyor Bu tablo Merkez Bankası nın önümüzdeki periyotta de reeskont kredisinin kullanımında değerli bir sınırlamaya gideceğine işaret ediyor
Reeskonta ulaşamayan ihracatçının finansman maliyeti artıyor
EROĞLU Bir numaralı gündemimiz finansman
Reeskont kredilerinde yaşanan aksamaların direkt muhatabı olan ihracatçılar finansman sıkıntısının giderek ağırlaştığını söylüyor TOBB Plastik Kauçuk ve Kompozit Sanayi Meclis Lideri Yavuz Eroğlu reeskont kredilerindeki faiz oranının düşük olduğunu hatırlatarak Faiz düşük ancak o düşük faizle kredi kullanamadıktan sonra bunun da bir manası yok dedi Gerçek kesim için döviz kredisine ulaşmanın çok zorlaştığına dikkat çeken Eroğlu bu nedenle TL kredilere erişimin değerinin arttığını fakat TL kredilerin de sıkılmaya başlamasının piyasada tasa yarattığını söz etti Ha faizi yükseltip kredi kullanımını zorlaştırmışsınız ha düşük faiz vermişsiniz lakin kredi kullandırmamışsınız ikisi de aynı diyen Eroğlu finansmanın artık gerçek kesim için bir numaralı ana gündem hususu olduğuna işaret etti
ÖNEL Aksiyon ve telaffuz birbirini tutmalı
Reeskont kredilerde yaşanan aksaklıkları pahalandıran İstanbul Tüccarlar Kulübü Lideri İlker Önel de şu sözleri kullandı Reeskont kredileri ihracat yapan işletmeleri finansman açısından rahatlatırken tıpkı vakitte uygun kredi şartları ve vade müddetleri işletmelere memleketler arası pazarlarda rekabet imkanı tanıyor Hükümetin uyguladığı liralaşma stratejisi ile TCMB tarafından getirilen yeni şartlar fi rmalara parite kaynaklı ziyan yazdığı üzere işletmelerin operasyonel harcamalarına da mani oluyor Reeskont kredi faizleri uygun olmakla birlikte öbür zorluklar kullanımı epeyce düşürmüş olup ihracatçıları daha maliyetli farklı enstrümanlara yöneltti Türkiye nin cari açığını ihracatla kapatması hedefl eniyorsa bunun için ihracatçıların uygun finansmana muhtaçlığı var Telaffuz ile hareket birbirini tutmalı bu nedenle reeskont kredisi kullandırılmalı
FAYAT Yüksek piyasa faizlerine maruz kalınıyor
TOBB Hazır Giysi ve Konfeksiyon Kesim Meclisi Lideri Erdem Fayat ise TL reeskont kredisi kullanımında yaşanan dertlerin ihracatçıları olumsuz etkilediğini anlattı Fayat Yaklaşık bir aydır TL reeskont kredisi kullandırılmıyor Bu da piyasada bir ıstırap yaratıyor Reeskont kullanamayanlar piyasa borçlarıyla nakit akışlarını sağlıyorlar Bu türlü olunca da fi rmalar bilançolarına nazaran bankanın yüzde 25 ile yüzde 50 oranındaki faizlerine maruz kalıyor diye konuştu