Milyon dolarlık satışa imza atan dijital tabanlı sanat yapıtları yani NFT’ler dur durak bilmeden kitlesini genişletmeye devam ediyor. Hem satışları hem de satışlarda biçilen sayılar tartışma konusu olsa da popülerliği devam ediyor. Fakat NFT dünyasının gidişatını kripto paralardaki çalkantılı süreç etkiliyor mu, devamlılığı olan bir yatırım aracı mı bunlar soru işaretleri.
“NFT’LER ETKİLENMEZ”
Albcoin Araştırma Müdürü Helin Çelik NFT’lerin kripto paraların düşüş sürecini nasıl karşıladıklarına dair bilgi verdi. Çelik, “NFT’lerin kullanım maksadı kripto paraların kullanım maksadından farklı olduğu için kripto kanadında yaşanan geri çekilmeler NFT’leri etkilemez” dedi.
Çelik, satın alım süreciyle ilgili, “NFT’lerde kıymeti kullanıcı belirliyor; ya spesifik fiyattan ya da açık artırma tarzıyla ödemesi yapılıyor. Yanı sıra eşsiz, eşsiz bir token olduğu için bölünemiyor, birden fazla eşleniği olamıyor. Yalnızca üretildiği tabandaki yoğunlukla ilişkisi olabilir” sözünde bulundu.
“BİRÇOK ALANA UYGULANABİLİR”
Çelik NFT tabanlı sanat yapıtlarıyla ilgili devamlılık sürecinde neler yaşanacağını da anlattı ve “Açıkçası NFT’ler yoluyla önümüzdeki süreçte birçok iş ve projenin geliştirilmesi beklenebilir. Bu noktada gereksiz bir ilgiden fazla pandemi sürecinde muhakkak başlı meselelere tahlil olan bir koldan bahsetmiş oluyoruz. Kapalı kalan sanat galerileri ve buna bezer birçok bölümde NFT yoluyla satışlar yapılabilir, eserler ortaya konulabilir. Temelinde olan mantık ise farklı birçok alana uygulanabilir” dedi.
“GELİR OLARAK DÜŞÜNMEK MÜMKÜN”
Helin Çelik gelir açısından NFT’leri düşünmenin mümkün olacağını söylerken, açıklamasına “Sansasyonel satışların dışında NFT’ler yoluyla koleksiyonlar oluşturulabilir, sanat yapıtları ve makaleler satılabilir. Bilhassa pandemi sürecinde biraraya gelip satışı yapılamayan işlerin satış sürecinde NFT’ler kullanılabilir. Böylece maddi açıdan kullanıcısına avantaj yaratabilir. Daha kolay, daha temassız, daha sistematik satışların yapılabileceği bir süreç farklı kesimleri dahi besleyebilir” cümlelerini ekledi.
“ARACI KURUMLAR OLMADAN HAREKET ÖZGÜRLÜĞÜ SAĞLANIYOR”
Icrypex Hazine Uzmanı Gökçe Çalışan da NFT’lerin cazip gelmesinin satın almasında tesirli olan sebepleri şöyle anlatıyor: “NFT sanat yapıtlarını almak için birkaç sebep var. Öncelikle hudutlu sayıda üretimi olan bir sanat yapıtının kalıcı olarak dijital sahibi oluyorsunuz. Koleksiyonunuza ekleyebiliyorsunuz ve istediğinizde tekrar satışa çıkarabiliyorsunuz. Bunun dışında, NFT formunda alım yaparak, sanatçıyı direkt destekleyebiliyorsunuz. Her ne kadar şu anda NFT satışlarının birçok platformlar aracılığı (sanat galerilerine nazaran çok düşük kurullar ile) yapılsa da sanat galerileri üzere aracıları ortadan kaldıran bir sistem kelam konusu. Kripto paralar ile nasıl banka ve finansal kuruluşların ortadan çıkarılması hedeflendiyse burada da misal bir ideoloji ve gaye var: bireylerin aracı kurumlar olmadan hareket özgürlüğünün sağlanması!”
NFT’LER HAKİKATEN BU KADAR KIYMETLİ Mİ?
Çalışan NFT’lerin kıymetiyle ilgili “26 Şubat’ta kripto-artist Max Osiris masasına bir kalem ile özensiz ‘’low effort NFT’’ (düşük uğraşlı NFT) yazarak fotoğrafını çekti. Bu fotoğrafı NFT formunda, sırf davet ile katılabilinen seçkin NFT sanat yapıtı platformu Foundution’a ekleyerek satışa çıkardı ve imali sırf birkaç dakika süren bu eser, 12 saatten kısa bir müddette 1 ETH’a (1.800 USD) alıcı buldu. Haliyle bu satış birçok kişinin yansısını
çekti; kimileri bu satışın mükemmel bir fikir olduğunu düşünürken, kimileri da bu sanat yapıtına nefret kustu. Osiris teorik olarak bu düşük eforlu NFT’sini, internete jpeg formunda ekleyerek dağıtabilirdi. Bu eser nasıl alıcı buldu? Bu biraz da yüzyıllardır süren ve bir mutabakata varılamayan ‘’Sanat yapıtını bedelli yapan nedir?’’ tartışmasının konusu…” dedi.
KOPYALANABİLİR SANAT YAPITI
İnsanları NFT formunda satılan sanat yapıtlarını kopyalamaktan alı koyanın ne olduğunu açıklayan Çalışan, “Bu sorunun karşılığı kolay: Hiçbir şey! Google’a Nyan Cat yazarak 10 saatlik bir Nyan Cat görüntüsü izleyebilirsiniz ya da farklı web sitelerine yüklenmiş sayısız birebir eşlenik fotoğrafına/animasyonuna ulaşabilirsiniz. Ben de aşağıya sizin için bir kopyasını fiyatsız olarak ekledim. Lakin tekrar de birisi Nyan Cat NFT’sine 590.000 verebiliyor. Neden? ’Orijinali bende’’ deme hakkına sahip olmak için! NFT’yi satın alan kişi, bu sanat yapıtının tek imzalı baskısına sahip üzere düşünebilirsiniz. Aldığı şey övünme hakkı, ya da başka bir deyişle marketing çalışması” dedi.
ÜNLÜLER DE KATILDI
Geçtiğimiz günlerde dünyaca ünlü model Emily Ratajkowski,ilk NFT’sini satışa çıkarmış satıştan 140 bin dolar gelir elde etmişti. Kate Moss’un bir hayranı ise uyuduğu görüntü performansına 17 bin dolar ödemişti.
Öte yandan hayatını kaybeden ünlülerden Amy Winehouse’un da NFT’si bağımlılıkla uğraş için hayır kurumuna geliri bağışlanmak üzere satışa çıktı.
EN DEĞERLİSİ BEEPLE’IN
ABD’li ünlü sanatçı Beeple’ın NFT’si hala en değerliler listesinde birinci sırada. “Everydays – The First 5000 days” (Günlükler – Birinci 5 bin gün) isimli yapıtın satışı 69,3 milyon dolardan gerçekleşmişti.
İkinci sırada yer alan Cryptopunk #7804 ve #3100, 15 milyon dolardan satılırken tekrar Beeple’ın Crossroad isimli çalışması 6,6 milyon dolardan satılmıştı.
KARTLARI DA VAR?
NBA, Formula 1, Moto GP hatta Pokemonlar bile NFT kartı olarak satışlarını sürdürüyor. Kartları ister koleksiyonunuza ekleyerek eşsiz sahnelerin sahibi oluyorsunuz isterseniz satabiliyorsunuz.